Dat de modesector voor grote uitdagingen staat, zowel op het vlak van retail als duurzaamheid, is al lang geen geheim meer. Tegelijk worden door de felle concurrentie bedrijven en merken verplicht de denkoefening te maken hoe ze zich kunnen onderscheiden of zelfs heruitvinden, door verandering. Technologie speelt daarin een aandrijvende rol en helpt het hoofd te bieden aan de hete hangijzers van vandaag en morgen. Dat bleek ook duidelijk op het internationaal programma FashionTech Works dat afgelopen maand door Flanders DC gehost werd in Antwerpen.

Zo kregen de 24 deelnemers uit 11 landen elk 3 minuten om hun project te pitchen, voor een zeskoppige jury. Ook ‘s avonds konden ze hun visie uitdragen en contacten leggen op FashionTech (Net)Works, de netwerkcocktail waar de lokale fashion- en techcommunity op aansloot. Telkens vertrokken ze daarbij van een urgent probleem en hun oplossing daarvoor. 

Een van de grootste vraagstukken in de modebusiness gaat over de toekomst van shopping en retail. Zeker in onze westerse samenleving heeft de consument vandaag al alles wat hij nodig heeft.

De consument wil niet nog meer producten, maar services die zijn leven gemakkelijker maken.

Dat fenomeen van ‘servitization’ wint steeds meer aan belang. Een mooi voorbeeld is de Belgische start-up Shavatar, een spin-off van de universiteit van Antwerpen en het Imec-onderzoeksinstituut. “Onze ambitie is om alle maatgerelateerde retours binnen e-commerce te verminderen”, aldus bezieler Geert Mertens. “Wij ontwikkelden een model dat de 3D-lichaamsvorm accuraat kan voorspellen, zonder dat er een scan aan te pas komt, op basis van acht eenvoudige parameters die de consument invult. Zo kunnen wij telkens de juiste maat en fit aanbevelen. Met de vergaarde data kunnen we ook terugkoppelen naar het ontwerpteam van een bedrijf om hun fit te optimaliseren.” Shavatar hoopt in het eerste kwartaal van 2020 hun launchversie klaar te hebben.

Het grote nut van een showcase als FashionTech Works is dat jonge start-ups als Shavatar in contact komen met andere spelers die openstaan voor kruisbestuiving. Zoals met het Belgische MACTY. Zij gebruiken artificiële intelligentie om de zoektocht naar de juiste items op een e-commerceplatform makkelijker te maken voor de consument. De shopper geeft niet langer zoektermen in, maar uploadt een foto. MACTY vergelijkt dat beeld dan met de items die een webshop in zijn aanbod heeft en toont de producten die ermee matchen. Win-win, want ook de retailer krijgt zo een hogere conversie.

Volgens Katrien Huygens van RetailDetail, die de aansluitende workshop over de future of shopping in goede banen leidde, is innovatie de boodschap maar hangt alles af van hoe groot het maatschappelijke draagvlak is.

Een bedrijf kan een technologie wel pushen, maar het is de consument die bepaalt of het ook aanslaat.

Is hij wel klaar voor al die wilde ideeën? Een terechte opmerking, waar de deelnemers het allemaal eens mee waren. 

Ook voor duurzaamheid speelt modetechnologie een niet te onderschatten rol. De deelnemers die zich met deze materie bezighouden, richten hun oplossingen vooral op het bestrijden van de gigantische milieu-impact van het lineaire modesysteem zoals we het al jaren kennen en het op poten zetten van circulaire ecosystemen in de plaats. Een lichtend voorbeeld daar is het Belgische w.r.yuma. Ze maken circulaire 3D-zonnebrillen van na consumptie gerecycleerd plastic, die gemaakt zijn om te deassembleren eens het zover is. “We gaan nu vooral samenwerken met grote internationale modebedrijven”, liet medepartner Lenja Doms optekenen. “Op die manier kunnen we circulaire principes ook in die lineaire fast-fashionbedrijven implementeren.” 

De winnende pitch kwam van DyeCoo, die de dag nadien tijdens Fashion Talks na een pitch battle met APA Intemporal de stem kreeg van het 850-koppige publiek.

Het Nederlandse bedrijf ontwikkelde een technologie om polyester te kleuren met teruggewonnen CO². Dat is niet toxisch, veilig, circulair en niet duur. Maar het beste van al? Er komt geen enkele druppel water aan te pas. “Het is hoog tijd dat we de supply chain van textielproductie omgooien en omschakelen van natte naar droge processen”, aldus Femke Zijlstra van DyeCoo. “We moeten met z’n allen de krachten bundelen, voor het te laat is.” 

Een echo die ook luid weerklonk in de workshop over circulaire mode. Verandering teweegbrengen? Dan is samenwerking broodnodig.

Volgens moderator Evelyn Mora, oprichtster van de duurzame Helsinki Fashion Week en consultant voor onder meer Tesla en het Europees Ruimteagentschap, is de grote vraag: hoe kunnen we een balans vinden tussen business en duurzaamheid? Het antwoord is volgens haar te zoeken in servitization. “We hebben niet meer producten nodig. We moeten ons richten op de echte grote problemen en diensten ontwikkelen die daar een antwoord op bieden. Daar is een vraag voor, zowel B2B als B2C.” Het Belgische COSH! heeft dat alvast goed begrepen. Met hun platform tonen ze consumenten die door de bomen het bos niet meer zien de weg naar duurzame winkels. Aan de hand van talloze filters kan je zo een gepersonaliseerde shoppingroute samenstellen. Nog een mooi voorbeeld: het Duitse LUKSO creëert met hun blockchaintechnologie een digitaal paspoort voor fysieke producten. Zo kan je zien waar de grondstoffen vandaan komen, in welke fabriek het gemaakt werd, wie het voor jou al in zijn bezit heeft gehad enzovoort. Technologie zal zo een sleutelrol spelen in transparantie, wat op zijn beurt weer heel belangrijk is voor duurzaamheid en mensenrechten.

Toch kunnen ook producten een driving force zijn in de problemen waar de moderne consument mee kampt. Zo maakt Bioracer uit Tessenderlo aerodynamische en thermoregulerende sportkleding voor skiërs, wielrenners en triatleten.

Of neem het Brusselse merk APA Intemporal, dat in samenwerking met een Zwitsers lab regenjassen maakt die je ook perfect kan dragen als het niet regent. Ze brengen daarvoor twee technologieën samen die ervoor enkel toegepast werden voor olympische atleten: enerzijds een nieuwe waterproof coating die zich gedraagt als een blad uit de natuur, waardoor water en stof er gewoon afglijden; anderzijds een thermo-adaptief membraan dat zich aanpast aan de lichaamstemperatuur.

“Volgens mij is onzichtbare wearable tech de toekomst van de mode”, aldus oprichtster Léa Potache Stein. “We bespraken het ook in de workshop achteraf: technologie moet een reden hebben. En het moet problemen oplossen, niet nieuwe problemen creëren.”

Niemand heeft de waarheid in pacht en niemand weet wat de toekomst uiteindelijk zal brengen. Ook deze 24 bedrijven niet. Maar ze geven alvast een glimp van hoe het kan evolueren, in positieve zin, en mogelijk hebben ze een cruciaal stukje van de immens complexe legpuzzel in handen. Hun opdracht? Blijven praten met elkaar, de slimste ideeën met elkaar combineren en nieuwe platformen creëren, ook om de consument te informeren. Werk aan de winkel, dus! Of zoals een van de deelnemers haar pitch zo gevat afsloot: “The future is creation.”

Bekijk ook de fotoreportage van het FashionTech Works-event.