Het coronavirus houdt de creatieve sector al enkele maanden in een stevige wurggreep. De uitbraak van COVID-19 betekent ook voor menig spelontwikkelaar een streep door de rekening. De productie kan mits enige vertraging wel blijven draaien, maar toch is het kloppende hart van de industrie geraakt. Om de verspreiding van het virus tegen te gaan, worden talloze fysieke game-evenementen geschrapt of vervangen door een digitaal alternatief. Staan we aan de rand van een digitale revolutie of gaat het om een noodzakelijk kwaad om het coronatijdperk te overbruggen?

Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe artikels in dit magazine? Schrijf je in op onze nieuwsbrief!

Events tegen de vlakte

Herinnert u zich februari nog? Terwijl heel wat Belgen nietsvermoedend van een zorgeloze krokusvakantie in de Italiaanse skigebieden genieten, vindt in Boston de gamebeurs PAX East 2020 plaats. De Belgische ontwikkelaar Fishing Cactus laat zich niet afschrikken door de verontrustende berichten over het nieuwe coronavirus. Ze tonen er de meest recente versie van Nanotale, een fantasie-avontuur dat je bestuurt door woorden te typen. Pr-manager Sophie Schiaratura: “Fysieke aanwezigheid op events is voor ons belangrijk om spelers en pers te ontmoeten en kennis te maken met andere ontwikkelaars.” Ze herinnert zich dat de organisatoren van PAX hun uiterste best deden om alle controllers, toetsenborden en schermen maximaal te reinigen. Maar zelfs alle alcoholgel in de wereld kon niet vermijden dat PAX East het laatste fysieke game-evenement van 2020 zou worden.

Nanotale, Fishing Cactus

Nanotale, Fishing Cactus

Het coronavirus evolueert in de weken daarop van een uit de kluiten gewassen griepje naar een internationale gezondheidscrisis. Terwijl het ene land na het andere in lockdown verdwijnt, gaat ook het ene grote evenement na het andere tegen de vlakte: van de Game Developers Conference in San Francisco over EGX Rezzed in Londen en de E3-beurs in Los Angeles tot gamescom in Keulen en alles daartussen. Gamebedrijven verliezen zo niet alleen een belangrijk podium om hun titels aan de wereld te laten zien, maar ook een centrale ontmoetingsplaats om hun netwerk uit te breiden en deals te maken. Naast de logistieke nachtmerrie die menig ontwikkelaar flink wat tijd en geld kost, worden ze met een heleboel nieuwe vraagstukken geconfronteerd. 

Positieve kostenbatenanalyse

Oprichter van indie label Fellow Traveller Chris Wright denkt al langer na over een digitaal alternatief om spelers en pers te bereiken. “Ik was al een tijdje niet meer tevreden met de resultaten van onze deelname aan gamebeurzen. Het aantal artikels in de pers en de toename van wishlists? op gameplatform Steam wogen hoe langer hoe minder op tegen onze investeringen. Los daarvan zijn narratieve games niet geschikt om te spelen op een drukke showvloer.” Het team skipt PAX East 2019 en zet dat budget opzij om een eerste versie van LudoNarraCon te ontwikkelen. Bezoekers van dit zuiver digitale festival, dat een twintigtal narratieve titels in de spotlight zet, kunnen demo’s van de geselecteerde games spelen of naar livestreams van de ontwikkelaars kijken. Wright: “Eén van de grote voordelen ten opzichte van fysieke evenementen is het aantal mensen dat je spel kan spelen. Tijdens een vierdaagse gamebeurs zal je game gemiddeld door een paar honderd mensen gespeeld worden. LudoNarraCon-demo’s telden 1.500 à 2.000 spelers. En er wordt ook langer gespeeld.”

"Eén van de grote voordelen ten opzichte van fysieke evenementen is het aantal mensen dat je spel kan spelen."

Chris Wright,

Fellow Traveller

Met de komst van het coronavirus komt de populariteit van het digitale festival in een stroomversnelling. Er gaat geen maand voorbij zonder dat er een digitale show plaatsvindt.

De boost in visibiliteit die met zo’n deelname gepaard gaat is een godsgeschenk voor de studio’s die in hun huis opgesloten zitten.

Normaal stond Jeroen Janssen, medeoprichter van het Leuvense Happy Volcano, eind maart met The Almost Gone op EGX Rezzed in Londen. Omdat het fysieke evenement last minute werd afgelast, kregen standhouders in ruil een prominente plaats op de voorpagina van Steam. “Dat leverde ons dagelijks zo’n 1.000 extra wishlists op. Een pak meer dan tijdens een grote fysieke beurs zoals gamescom”, stelt Janssen. De Britse tweemansstudio Polygon Treehouse duikt met hun debuut Röki, een avontuur geïnspireerd door Scandinavische folklore, op de meeste digitale festivals op. Alex Kanaris-Sotiriou: “We hadden daarvoor ook al op fysieke events gestaan, maar het aantal spelers en wishlists verbleekt compleet bij de resultaten van een digitaal event.” Hij haalt verder de enorme besparingen op reis- en accommodatiekosten en de voordelen voor het milieu aan.

The Almost Gone, Happy Volcano

The Almost Gone, Happy Volcano

"Mensen nemen wel contact op via sociale media of reageren in de chat tijdens een livestream, maar het is niet hetzelfde. Er zijn geen magische momenten."

Alex Kanaris-Sotiriou,

Polygon Treehouse

Missen van mensen

Meer tastbare resultaten voor minder geld.

Waarom zou je nog terug willen naar een fysieke gameshow? Het antwoord is unaniem: menselijke interactie.

“Mensen nemen wel contact op via sociale media of reageren in de chat tijdens een livestream, maar het is niet hetzelfde. Er zijn geen magische momenten. Ik herinner me een Zweeds meisje dat zo gefascineerd was dat ze in Röki als jong meisje kon spelen. “Dat ene blije gezicht was voor ons voldoende om te weten dat onze inspanningen de moeite waard zijn”, mijmert Kanaris-Sotiriou. Janssen mist dan weer de directe feedback van de spelers. “Events zijn voor ons een belangrijke playtest. Mensen zijn heel eerlijk, zeker wanneer ze iets niet goed vinden. Dat is soms pijnlijk en confronterend, maar je leert er altijd iets uit.” Ook Rami Ismail, medeoprichter van het Nederlandse Vlambeer, mist het analyseren van zijn spelers. “Normaal ga ik naar een beurs, zet daar mijn game neer en ga negen uur per dag kijken hoe mensen het spel spelen. Hoe ze kijken, hoe ze reageren, de geluiden die ze maken en hoe ze het spel aan hun vrienden omschrijven. Ik kan je wel een build sturen, maar daarmee weet ik niets.” Volgens Wright is het evenmin eenvoudig om het gevoel van community of typische zaken zoals merchandising en cosplay in digitale vorm aan te bieden en zullen fysieke events in de toekomst meer op die belevenissen moeten inzetten.

"Voor veel studio’s die geld nodig hebben, is in één ruimte zitten met mensen die geld hebben een stuk makkelijker dan een Skype-gesprek."

Rami Ismail,

Vlambeer

Niet alleen voordelen

Games onder de aandacht van het publiek krijgen is één ding. Deals afsluiten om je project gefinancierd te krijgen is nog iets anders. Maar ook op dat vlak vulde de kalender zich snel met digitale alternatieven. Janssen: “Uitgevers blijven naarstig op zoek naar content voor hun portfolio. Iedereen zit thuis en heeft tijd. Het is nog nooit zo gemakkelijk geweest om bepaalde personen te pakken te krijgen.” Ismail merkt op dat ondanks de extra toegankelijkheid het pitchproces een stuk moeizamer verloopt. “Voor veel studio’s die geld nodig hebben, is in één ruimte zitten met mensen die geld hebben een stuk makkelijker dan een Skype-gesprek. Als je in een kamer zit terwijl je de game laat zien en je wil de controller doorgeven aan een andere persoon, dan kan dat heel makkelijk. Als je nu online een pitch doet, heb je geen controle over de game. Ik kan niet even snel een dingetje dat niet werkt oplossen zodat je verder kan.

Andere aspecten die wegvallen, zijn netwerken en kennisdeling.

Met het oog op dat laatste organiseerde Ismail vorig jaar gamedev.world, een gratis online conferentie waarbij de talks simultaan vertaald werden in acht wereldtalen. Het idee daarachter was tweeledig. Enerzijds wilde hij kennis beschikbaar maken voor mensen uit landen van wie de fysieke toegang tot Europa of Noord-Amerika om financiële of geopolitieke redenen onmogelijk is. Langs de andere kant wilde hij ook verloren kennis ontgrendelen. “Ik was ooit in Spanje en woonde daar een praatje van Valeria Castro bij. Ik verstond er geen woord van, want ik spreek geen Spaans, maar aan de reacties van het publiek kon ik zien dat het interessant was. Ik zag haar daarna in het Engels spreken en merkte dat de magie die ze in het Spaans had grotendeels verloren ging. Dus als je niet goed genoeg Engels spreekt om op een podium te durven staan, gaat je kennis verloren. Zonde toch?” Hij vindt het dan ook een gemiste kans dat de coronacrisis (nog) niet geleid heeft tot een meer diverse line-up van sprekers. “Heel wat evenementen gaan digitaal door, maar niemand lijkt de echte voordelen van digitaal te gebruiken. Organisatoren hebben dit jaar de mogelijkheid om iedere spreker ter wereld zonder bijkomende kosten uit te nodigen, maar op één of andere manier luisteren we nog steeds naar mensen uit LA.”

Röki, Polygon Treehouse

Röki, Polygon Treehouse

Terug naar af?

Iedereen is ervan overtuigd dat er dit jaar geen fysieke evenementen meer plaatsvinden. Maar wat gebeurt er als de beurzen ergens volgend jaar opnieuw de deuren openen? Volgens Kanaris-Sotiriou gaan studio’s lessen trekken uit de voorbije periode en bewuster omgaan met de kost van een fysiek evenement. Fellow Traveller blijft events bijwonen om te netwerken en deals te sluiten, maar gaat gerichter en minder fors investeren in hun aanwezigheid op de beursvloer.

Het financiële luik is één ding, maar wat met de gezondheid?

Janssen vraagt zich af of het in de toekomst nog verantwoord is om zijn team bloot te stellen aan massa-events. Veiligheid primeert ook bij Ismail: “Van zodra het veilig is, ga ik weer. Enkel de VS staat voorlopig op neen. Dat land heeft gewoon alles niet in orde op dit ogenblik, dus daar wil ik niet heen. Schiaratura staat eveneens te popelen om er in 2021 terug op uit te trekken. “Voor een ongewone game als Nanotale is het cruciaal dat spelers er zelf mee aan de slag kunnen. Showcases zijn voor ons te belangrijk.” Afsluitend hoopt Ismail dat we van deze periode vooral de toegankelijkheid onthouden. “Als we straks weer verder gaan, dat uitgevers zowel op evenementen staan als beschikbaar blijven via online meetings. Dat mensen twee dagen per week op kantoor moeten zijn en voor de rest van thuis uit kunnen werken. Dat we niet teruggaan naar hoe het was, maar dat we verder kunnen.”