Muzikant en data scientist Sebastiaan Van den Branden legt een weinig conventioneel carrièrepad af. Zijn natuurlijke nieuwsgierigheid en interdisciplinair denken vormen daarbij de rode draad. Hij leeft en ademt muziek, maar is evenzeer gefascineerd door artificiële intelligentie. Op het snijvlak van disciplines voelt hij zich het best. Als homo universalis had hij wat graag in het atelier van Leonardo Da Vinci rondgelopen. Toch is het podium van het and&-innovatiefestival meer dan een troostprijs. Als communicatiepartner van het innovatiefestival kijkt Flanders DC reikhalzend uit naar zijn lezing.

Bestel nu jouw ticket voor het and&-festival dat doorgaat van 21 tot 25 april 2021! Met de code FLANDERSDCLOVESAND krijg je €5 korting op alle tickets (geldig tot 15/4/2021).

Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe artikels in dit magazine? Schrijf je in op onze nieuwsbrief!

Sebastiaan Van den Brande

Sebastiaan Van den Branden

Wie is Sebastiaan Van den Branden?

  • is 33 jaar
  • studeerde muziek aan HoGent
  • is freelance muzikant, componist en producer
  • maakte deel uit van de band Amatorski
  • is data scientist bij de digitale productstudio In The Pocket
  • is gefascineerd door de synergie tussen mens en machine
     

Met Amatorski schreef je een stukje Belgische muziekgeschiedenis. Waarom slaat iemand dan toch een andere weg in?

Ik heb dat zo’n tien jaar gedaan. Er mijn brood mee verdiend ook. Muziek blijft een passie, maar professioneel liet ik het achter mij. Van kleins af aan heb ik een grote affiniteit met esthetiek en kunst, maar evenzeer met technologie. Ik interesseerde mij altijd al in hoe dingen gemaakt worden. En die natuurlijke nieuwsgierigheid jeukte steeds meer. En zo geraakte ik in de ban van machine learning en artificiële intelligentie (AI). Net omdat we met Amatorski veel verwezenlijkt hebben, kon ik dat hoofdstuk met een bewust afsluiten. Ik blijf zeker muziek maken, maar wel ongedwongen. Ik omarm dat gevoel. In mijn studio musiceren, zonder dat het écht moet, inspireert me.

Vandaag werk je interdisciplinair. Vervagen vakgebieden in jouw ideale wereld?

Lang streefde ik expertise na als de geijkte weg naar succes. Wat ik echter recent leerde, is dat net mijn generalistische visie één van mijn sterktes is: disciplines bij elkaar brengen en de overlap zoeken. Een troef die ik ook kan uitspelen in mijn job. De digitale productstudio In The Pocket is de perfecte habitat voor wie diverse expertises wil combineren en grensoverschrijdend kan denken. Wij gaan prat op ons cross-functionele team, met product designers, strategen, technische profielen en softwareontwikkelaars. Met ons AI-team pluggen wij hierop in. De diversiteit aan competenties maakt het een fantastische omgeving voor iemand met mijn vaardigheden, creativiteit en interesses.

Sebastiaan Van den Brande

Sebastiaan Van den Brande

Mogen we nog van een creatief proces spreken als AI de hoofmoot vormt?

Absoluut. De vraag is ook hoe je creativiteit definieert?

Wij gaan er gemakkelijk van uit dat alleen de mens creatief kan zijn. De gelijkenis met AI is echter groot.

Als kind boots je vooral dingen na, de eerste jaren van een mensenleven bestaan uit een aaneenschakeling van indrukken verwerken en competenties verzamelen. Beeld je in dat het verwerven van data door algoritmes exponentieel verbetert. Ontwaren we dan nog het verschil tussen menselijke en artificiële creativiteit? Het zal wellicht nog lang duren, maar ik ben als muzikant niet zo arrogant om creativiteit als iets puur menselijks te zien. Ik kan me voorstellen dat het verzamelen van indrukken op een zeker moment perfect nagebootst kan worden.

Loopt menselijke kunst op zijn laatste benen?

Helemaal niet. In mijn ogen maakt AI kunst interessanter. Het kan meer diepgang bieden. Er zijn echter heel wat facetten waarin de mens meester blijft. Ik geloof in het uitspelen van de sterktes van AI. Zowel cultureel als industrieel. De troeven liggen in de samenwerking tussen mens en AI. Denk bijvoorbeeld aan medische beeldvorming, waarbij technologie de prestaties van artsen verhoogt. Om bepaalde deeltaken uit te voeren kan AI echt een rol spelen. Het brede spectrum waartoe de mens in staat is, blijft wel nog even fictie. Qua taalvaardigheid wordt echter veel vooruitgang geboekt. Er bestaan reeds algoritmes die op basis van een corpus tekstvragen kunnen beantwoorden, tekst kunnen samenvatten, etc. Een algoritme kan niet in mijn hoofd kruipen, maar ik kan er wel tegen praten zoals ik tegen jou praat. Daar zou zomaar een tekst kunnen uitrollen die steekhoudt.

In The Pocket

In The Pocket

Met jouw team nam je vorig jaar deel aan het alternatieve AI Songfestival. Hoever staan we anno 2021 van de dag dat AI onze hits schrijft?

Vandaag kan dat alleszins niet met één druk op de knop. Je kan er wel ongelooflijke resultaten mee bereiken. Het songfestival leverde mooie voorbeelden op van de samenwerking tussen AI en de mens. Maar niets kan momenteel de menselijke impressie vervangen. Wat ons muzikanten uniek maakt, is dat we die indrukken op zoveel manieren kunnen opdoen.

Wij kunnen horen, zien en voelen. AI daarentegen kan zeer diep analyseren, maar nog geen connecties leggen.

In mijn talk voor het and&-festival vraag ik het publiek een originele Bachcompositie te onderscheiden van een computergemaakte. Niet makkelijk omdat veel klassieke muziek volgens een bepaald stramien is opgebouwd. Popmuziek is wat dat betreft complexer, met diverse parameters en instrumenten. Ik geloof wel dat op basis van een algoritme een catchy hit kan gemaakt worden. Ook onze experimenten leverden boeiende drum- en baslijnen uit, maar eveneens veel rommel. De mens wordt in dit geval meer een curator.

Een curator is toch geen kunstenaar?

Het selectieproces zit nog steeds bij de mens. Waaraan geef ik gewicht en waaraan niet? Ik zie vooral toekomst in het samenspel. Je kan vertrekken van een algoritme dat je een melodie aanreikt, waaraan je als componist elementen toevoegt. Je kan het algoritme ook vragen een antwoord te geven op een bepaalde melodielijn. Dan krijg je een interessante wisselwerking, zoals bij schrijversduo’s. Zie het als een duet tussen AI en de mens of minstens als een tool om inspiratie te krijgen. Maar neen, afgewerkte producties zijn niet voor morgen.

Waarom vergeleek je AI ooit met de introductie van de synthesizer in de jaren 70-80?

Ook dat was een revolutie, met voor- en tegenstanders. Niemand verplicht je echter om verandering te omarmen. Zelfs Bob Dylan werd uitgejouwd toen hij voor het eerst een elektrische gitaar hanteerde. Ook de synthesizer was een tool voor inspiratie. Het opende een doos van klanken en leverde nieuwe muziekgenres op. Zelf heb ik geen schroom om algoritmes te gebruiken. Artiesten als Björk doen dat ook al. Misschien maak ik ooit ook terug muziek. Mijn ambitie is het niet, maar ik sluit het evenmin uit. Net het ongedwongene prikkelt me momenteel.

Wat mogen we van jou verwachten op het cross-disciplinaire and& festival?

Ik juich toe dat alle disciplines er mogen versmelten en dat de muren tussen het creatieve en wetenschappelijke er worden gesloopt.

Ik wil het publiek vooral enkele speldenprikjes geven en het debat aanwakkeren. Ik kijk nostalgisch terug naar de tijd van de homo universalis toen kunst, wetenschap en religie nog verenigd waren. Eendrachtig tot ze in vakjes werden gestopt. Sindsdien ben je óf wetenschappelijk óf creatief ingesteld. Die opdeling zegt me niets. Net omdat ik mensen die probleemoplossend kunnen werken supercreatief vind.