Na meer dan tien jaar ervaring in de sector als freelancer richtte Femke Vanbelle begin 2021 haar eigen grafisch ontwerpbureau Bloudruk op. De afgelopen jaren waren intens, maar ook heel leerrijk. We praten onder meer over de evolutie van studio naar agency, klantenwerving, pitches, de continue optimalisatie van interne processen en de combinatie werk-privé. Femke deelt ook een aantal tips voor ontwerpers die willen evolueren.

Femke Vanbelle en het (onvoltallige) team van Bloudruk

Femke Vanbelle en het (onvoltallige) team van Bloudruk © Inge Stam

Wie is Bloudruk?

  • is opgericht in 2021 door Femke Vanbelle
  • telt momenteel vier medewerkers en drie vaste freelancers
  • focust op branding, campagnes, storytelling en strategie
  • omschrijft zichzelf als een bureau met een warme en persoonlijke aanpak
  • werkt voor opdrachtgevers als Leietheater, Absynthe Minded, VI.BE en Festival Kortrijk
  • staat voor ‘blauwdruk’ in het Zuid-Afrikaans
  • Bloudruk

Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe artikels in dit magazine? Schrijf je in op onze nieuwsbrief!

Hoe is Bloudruk ontstaan?

Tijdens mijn studies grafisch ontwerp aan het KASK School of Arts in Gent werkte ik al als student-ondernemer. Na het behalen van mijn master ben ik dan ook meteen begonnen freelancen naast mijn vast werk. Maar al gauw werkte ik soms 16 uren per dag, daarom begon ik samen te werken met andere freelancers. Eén van die samenwerkingen resulteerde in Wilderzicht, een studio die ik samen met Hadewych Becuwe had opgericht, hoewel we elk onze eenmanszaak behielden. Uiteindelijk gingen we elk onze eigen weg. 

Ik droomde van een klein, gedreven, ambitieus team. Waardevolle samenwerkingen met straffe ondernemers, knappe organisaties en sterke bedrijven. En altijd kwaliteit boven kwantiteit.

Ik zie groei niet als groot, groter, grootst en steeds maar meer. Ik zie groei als iets langzaam en zorgvuldig.

Zo is Bloudruk in 2021 geboren. De periode die hieraan vooraf ging, was vrij intens: er komt zoveel kijken bij het oprichten van een zaak. Toen mijn studio effectief uit de startblokken schoot, viel er dan ook een last van mijn schouders. Ik vond mijn creatieve vrijheid terug. Ik kon helemaal mijn eigen ding doen en dat voelde heel goed.

Hoe gaan jullie om met klantenwerving en -binding?

Opdrachtgevers vinden Bloudruk vaak doordat ze worden doorverwezen. Je moet er natuurlijk wel voor buiten komen. Jaarlijks lijsten we met het team ook op wat onze droomprojecten zijn, dat houdt ons fris. Dat is heel tof om te doen, maar er kruipt wel tijd in. We schrijven die ondernemingen of organisaties dan ook gericht aan. 

We hebben een zeer persoonlijke aanpak. Dat is geen uitgekiende strategie, dat is gewoon zo. Met sommige opdrachtgevers hebben we jaren later nog contact. Tegelijk hoeft dat ook niet, soms blijft het bij één project. Elk traject is anders, al willen we van bij het begin wel dat er een klik is. Die is noodzakelijk om er samen iets moois van te kunnen maken.

Bloudruk voor Kunstletters

Bloudruk voor Kunstletters

Bloudruk voor Soundtrack

Bloudruk voor Soundtrack

Is het een bewuste keuze om veel voor culturele opdrachtgevers te werken?

We doen niets liever dan werken voor cultuurhuizen, kunstenaars en artiesten. Daar ligt ons hart. Als je interesse hebt in dat veld, kom je ook makkelijker in contact met mensen uit die wereld. Tegelijk werken we met evenveel goesting voor andere sectoren, het houdt onze job spannend. Als designer ben je een kameleon. Als er morgen een ziekenhuis aanklopt voor een volledige rebranding, triggert mij dat als ontwerper. We denken altijd na over hoe we onze herkenbare stijl en professionele aanpak in combinatie met de juiste expertise kunnen vertalen naar een specifiek project.

Heb je in de loop van de jaren een balans moeten zoeken tussen je creatief werk en zaken zoals administratie, boekhouding en financiën?

Zeker, ik heb daar op een bepaald moment zelfs erg mee geworsteld. Ik zag mijn eigen ontwerpwerk slinken en raakte gefrustreerd. Op een bepaald moment was ik alleen nog maar bezig met plannen, offertes opstellen en administratieve taken. Ik ben toen op zoek gegaan naar iemand die me hierin kon bijstaan. Eerst via een virtual assistent, maar al snel koos ik voor iemand die echt deel van het team kon uitmaken. Marie bleek onze reddende engel. Bloudruk heeft me al veel geleerd op vlak van loslaten. Ja, een werknemer kan even gepassioneerd zijn als jij. Ja, je kan ontwerpvoorstellen uit handen geven. Ja, iemand kan je volledige administratie doen. En ja hoor, je mag al eens een dag vrij nemen.

Jullie zitten in transitie van studio naar agency. Wat houdt dat precies in?

Een label als ’studio’ versus ‘agency’ is op zich niet zo relevant, het zegt heel weinig.

Je vindt tal van definities online, maar het huidige designlandschap is veel dynamischer dan dat. Ik vind het belangrijk hoe je daar zelf invulling aan geeft.

Onze transitie merk ik vooral in onze manier van werken. We zijn op twee jaar tijd gegroeid van een eenmanszaak naar een team van zeven. Waar we voordien een concept bedachten en vorm gaven, voorzien we nu ook een strategisch luik. Daarbij zetten we heel sterk in op storytelling. Ook worden steeds meer projecten door het hele team gedragen, zo komen er verschillende visies en ervaringen samen. Daarnaast hebben we een uitgebreid netwerk aan creatieve freelance experten. Dit zorgt er mee voor dat we ons profileren als onestopshop en een merk doorheen alle media consistent kunnen uitdragen.

Bloudruk voor Fomofilm

Bloudruk voor Fomofilm

Bloudruk voor NEST, Stadslab Damme

Bloudruk voor NEST, Stadslab Damme

Hoe heeft Flanders DC je geholpen?

Flanders DC heeft me enorm aan het denken gezet, op allerlei niveaus. Vooral de Helikoptersessies vond ik ontzettend leerrijk. Zo had ik nog nooit eerder een businessplan opgesteld.

Door die sessies ben ik ook wekelijks gaan werken aan mijn zaak, in plaats van enkel in mijn zaak.

Ik nam ook al deel aan verschillende Expertendagen, waar ik veel fijne, gepassioneerde mensen leerde kennen, ontwerpers die ook echt vrienden geworden zijn. Qua inspiratie haal ik veel uit het magazine van Flanders DC.

Dankzij de Helikoptersessies dacht ik na over wat mijn kernactiviteiten nu eigenlijk zijn, en wie juist tot mijn klantengroepen behoort. Je denkt dat je dat allemaal weet, tot je er effectief mee bezig bent. Het gaf me nieuwe zuurstof. Sindsdien hou ik bewust enkele uren per week vrij om onze interne processen te optimaliseren en de uitdagingen van Bloudruk te bekijken. En dat heeft geen einddoel, dat is een proces dat continu in beweging is.

Een erg gebruikelijk fenomeen in de sector: pitches. Hoe staan jullie daar tegenover?

Wat me onlangs enorm inspireerde, is een interview met Emunah Winer en Margaret Kerr-Jarrett van Nihilo en Base Design’s Creative Director Thierry Brunfaut voor The Brand Identity. Daarin vertelt Brunfaut over een interne memo bij Base Design: to pitch or not to pitch.

Hij zegt heel schoon: “Great work builds up with dialogue, time and trust. Pitching is precisely the contrary: it’s like throwing darts at a target with our eyes closed.”

Pitchen, dat blijft een heet hangijzer. Vooral dan de onbetaalde. Dat is eigenlijk niet meer van deze tijd. Om een straffe campagne te kunnen realiseren, is het noodzakelijk om samen te zitten, een partnership aan te gaan. Wij doen nog steeds mee aan pitches, ja. Maar alleen op onze voorwaarden. Die zijn we de afgelopen maanden ook gaan aanscherpen. Zo dienen we alleen nog op pitches in als we daadwerkelijk kunnen samenzitten met de opdrachtgever in een live gesprek. Ook willen we weten hoeveel studio’s zijn aangeschreven. We willen niet gecontacteerd worden door iemand die op internet wat grafische bedrijven bijeen heeft geraapt, we willen samenwerken met mensen die bewust voor ons kiezen omdat ze versteld staan van ons kunnen. Bovendien moet het een project zijn waar we echt keiveel goesting in hebben, maar ook eentje dat ons als studio financiële draagkracht en zekerheid heeft. Ook dat is niet onbelangrijk.

Is er volgens jou meer nood aan uitwisseling van kennis met andere grafische ontwerpers?

We kunnen veel leren van elkaar. Geen enkele freelancer, studio of agency doet exact wat jij doet. Iedereen heeft zijn eigen manier van werken. Ik vind het altijd bijzonder waardevol om met andere ontwerpers te sparren. Zo heb ik een zeer goed contact met enkele concullega’s waarmee ik geregeld eens bel, om vragen te stellen, stoom af te blazen. Ook ga ik graag naar sectorevents, waar je mensen tegen het lijf loopt die met dezelfde dingen bezig zijn. 

Bloudruk voor Jens Vydt

Bloudruk voor Jens Vydt

Hoe combineer je het reilen en zeilen van een bedrijf met je privéleven?

Ik ben mama van twee kindjes. Sommige mensen schrikken daarvan, als ik dat terloops zeg. “Hoe doe je dat allemaal?", volgt dan vaak. Een ontwerper liet eens vallen dat ze niet dacht dat ik na mijn zwangerschap nog grote projecten zou aannemen. Dat vind ik raar. Precies alsof je je ambitie weg knipt met de navelstreng. Onlangs kreeg ik van één van mijn freelancers een bericht: “I worked in several studios and it was the first time the creative and executive director was a woman and mother at the same time! I felt kind of admirative and proud.” Ik wil met mijn traject inspireren.

Ik denk dat veel vrouwelijke ontwerpers vrezen dat, wanneer ze voor het moederschap gaan, ze moeten inboeten en er niet meer 100% voor kunnen gaan.

Voor mij is het omgekeerd: net omdat ik moeder ben, kan ik er 200% staan. Ik weet dat mijn werktijd beperkt is per dag, ik kan niet zomaar avonden en weekenden vol werken zoals ik dat vroeger deed. Dat maakt dat ik mijn kerntijd optimaal benut en creatiever ben. Lang werken aan iets betekent niet per se dat het ook beter is, vaak is zelfs het tegendeel waar. Ik relativeer meer, denk efficiënt en oplossingsgericht. Ik sta ook meer op mijn strepen en durf al eens een dag vrij te nemen. Het juiste team is natuurlijk cruciaal binnen dit verhaal: ik kan echt op hen bouwen. Ze geloven mee in Bloudruk en dragen ons verhaal samen uit – ook wanneer ik er even niet ben. Dat is echt goud waard.

Daarnaast moet gezegd dat er te weinig vrouwelijke of non-binaire ondernemers zijn. Op Ladies, Wine & Design van Jessica Walsh lees je dat slechts 0,1% van alle creatieve agencies opgericht werden door vrouwen of non-binaire creatievelingen. Bovendien zijn slechts 11% van alle creative directors en zelfs maar 5% van alle CEO's vrouwen terwijl 70% van de studenten op kunst- en designscholen vrouwelijk zijn (lees er hier meer over, red.). Er is dus nog heel wat werk aan de winkel. 

Wat heb je geleerd in de afgelopen jaren?

Ik heb lang gedacht dat je je als ontwerper te pletter moet werken.

Dat ik moest bewijzen dat ik al mijn succes verdien. Dat er geen ruimte is voor iets anders, zoals een gezin. Ik heb heel lang geen nee kunnen zeggen. Alles wat binnen kwam, zag ik als een opportuniteit. Tot ik daarmee begon te experimenteren en ik begon te merken dat, door af en toe nee te zeggen, ik meer respect kreeg. Je toont duidelijk waarvoor je staat, waar je naartoe wil. Je stelt grenzen. Hierdoor komen automatisch de juiste opdrachtgevers bij jou terecht.

Bloudruk voor cultuurcentrum Lokeren

Bloudruk voor cultuurcentrum Lokeren

De tips van Femke voor ontwerpers die willen evolueren

  1. Vind goede medewerkers, mensen waarmee je kan samenwerken. Of dat nu freelance is voor een korte of langere periode of als vaste medewerker. Zorg ervoor dat dit iemand is op wie je kan bouwen, iemand die weet wat jij doet en hoeveel je zaak voor jou betekent. Dan kan jij met een gerust hart alles op alles zetten bij het ondernemen.
  2. Blijf voldoende momenten inplannen waarbij je afstand neemt en kijk naar wat je eigenlijk allemaal aan het doen bent. Strookt dat wel nog met je eigen visie? Soms komt er zoveel bij kijken, dat je van de ene to-dolijst in de andere struikelt zonder echt stil te staan. Plan een keer per week of maand een moment om alles te overzien.
  3. Durf nee zeggen tegen bepaalde samenwerkingen of projecten. Stel jezelf vragen wanneer je een aanvraag ontvangt. Zijn het eerlijke mensen? Voelt de deal goed? Krijg ik er eerlijk voor betaald? Worden mijn waarden als ontwerper gerespecteerd? Is de timing haalbaar?

Wil jij als grafisch ontwerper jouw studio verder uitbouwen? Dan is de Expertendag 'Grafisch & digital design' op 8 juni in Gent iets voor jou. Base Design zal er spreken (en het hebben over pitching), maar ook Bureau BoschBerg, nocomputer, Toykyo, de Ronners, Vincent Buyssens en Françoise Carlier zijn erbij!

Wil jij meer tips van Femke? Schrijf je dan in voor het netwerkevent ‘Starten in design’ op 13 juni in Kortrijk, waarop ze een van de sprekers is.