Gelieve een meer recente versie van uw browser te installeren.
2 september 2024
7 minuten leestijd
CIRCO is een Nederlands programma dat bedrijven en creatieve professionals helpt om circulair te beginnen werken. Dat Flanders DC onlangs de eerste CIRCO Hub in Vlaanderen werd, vormde een mooie gelegenheid voor een gesprek met Pieter van Os, medeoprichter van CIRCO en Program Manager CIRCO International.
Versterk jouw design toolbox en maak deel uit van de circulaire toekomst! Of je nu een zelfstandige designer bent, werkt bij een designbureau of binnen een bedrijf of sectororganisatie, onze eerste CIRCO Class op 4 december is jouw kans om circulair ontwerpen in de vingers te krijgen. Ontdek de kracht van circulaire economie en til je projecten naar een hoger niveau. Schrijf je nu in!
CIRCO Hubs zijn innovatieclusters die dicht bij lokale bedrijven staan en die met hen CIRCO 'Tracks' aangaan: zorgvuldig opgebouwde trainingsprogramma's waarbij ze in groep circulaire kansen verkennen. Daarna hebben de bedrijven inzicht in hoe ze hun product en/of dienst circulair kunnen ontwerpen, en een roadmap. Al meer dan 3.000 bedrijven op vier continenten zijn aan de slag met de CIRCO-methodologie. Die werd trouwens op de European Enterprise Promotion Awards 2023 door de Europese Commissie erkend als een effectieve aanpak om circulaire stappen te zetten. We behoorden er namelijk tot de top drie van duurzame transitieprogramma’s.
Dankzij een Hub als Flanders DC hebben alle bedrijven uit de regio die iets met circulaire economie willen doen één aanspreekpunt. Zo bieden we een antwoord op versnippering. Voor de komst van een Hub weten bedrijven vaak niet waar ze moeten zijn, omdat er meerdere partijen actief zijn op telkens een klein stukje van het circulaire spectrum. Hubs kunnen ook bedrijven blijven bedienen die een Track hebben gevolgd en op zoek zijn naar een follow-up, of bedrijven die financieringsvragen hebben.
Ik ben al sinds 2009 bezig met circulair ondernemen, onder meer via een project met Umicore, waarbij we oude smartphones als grondstof voor nieuwe telefoons gebruiken. Daarnaast zat ik in een designtraject om smartphones te maken die je kan repareren en recyclen. Toen de circulaire economie in Nederland begon op te komen, vonden verschillende partijen elkaar in het idee om daar een programma rond op te starten. Design speelt natuurlijk een grote rol in circulair ondernemen, en daarover bracht ik kennis mee aan tafel. Zo is het verhaal van CIRCO begonnen.
Als marketeer van opleiding was ik bovendien geïnteresseerd in hoe je bedrijven ervan overtuigt om circulair te ondernemen. CIRCO is een impactorganisatie. We willen dat mensen spaarzamer omgaan met schaarse grondstoffen en menselijker omgaan met alle partners in een productieketen. Maar we beseffen dat ‘de planeet redden’ geen prioriteit is voor de meeste ondernemers. Wij vonden een manier om in te haken op wat hen wél bezighoudt: concurrentievermogen opbouwen en aan de groeiende regelgeving voldoen. Wij helpen bedrijven, en helpen zo om de transitie naar een circulaire economie te realiseren. Intussen zijn we actief van Brazilië tot Turkije, en binnenkort ook in Australië.
“CIRCO sluit aan op wat ondernemers bezighoudt: concurrentievermogen opbouwen en aan de groeiende regelgeving voldoen.”
CIRCO is heel toegepast. Veel bedrijven hebben al van circulaire innovatie gehoord, maar ze hebben geen idee wat het voor hen kan betekenen. Ze beginnen zonder veel kennis aan een CIRCO Track, en na drie dagen hard werken, weten ze hoe ze hun product en/of dienst circulair kunnen ontwerpen, met een businessmodel en concrete next steps om dat te realiseren. We brengen namelijk samen in kaart welke veranderingen nodig zijn voor alle afdelingen – van finance tot hr, en van productie tot logistiek.
We hebben het liefst dat er per bedrijf een designer of business developer meedoet, en iemand die weet wat er speelt bij klanten en stakeholders, zoals een marketeer of salesmanager. In grote organisaties merken we dat die profielen elkaar eigenlijk niet vaak zien. Samen onderweg zijn naar een CIRCO-workshop is dan op zich al van onschatbare waarde. In een Track zitten gemiddeld tien bedrijven, en ook de interactie met andere deelnemers wordt gewaardeerd. Het is gewoon heel leuk om samen in dat nieuwe onderwerp te duiken.
We willen met Nederland een circulair gidsland zijn, maar we leren ook veel van andere landen om ons programma beter te maken en ons netwerk te versterken. Met welke bezorgdheden zitten bedrijven? Waar lopen ze tegenaan na hun Track? De antwoorden op dit soort vragen delen de Hubs met ons, en met elkaar. Zo kunnen we strategieën ontwikkelen die nog beter aansluiten bij de behoeftes in de regio. Omgekeerd deelt CIRCO nieuwe kennis over de methodiek weer met de Hubs.
Bovendien zijn waardeketens vaak internationaal. Producten worden zelden enkel in Nederland of in Vlaanderen gemaakt. Het is dus zaak om ketens internationaal op elkaar aan te sluiten. We proberen daarom partijen te vinden die enthousiast zijn over circulair design, die goed geplaatst zijn om bedrijven te helpen en die de kennis en middelen hebben om toegevoegde waarde te bieden.
De meest logische Hubs zijn die waar er veel economisch verkeer is tussen bedrijven. Zo hebben we Nederland verbonden met Noordrijn-Westfalen, met Wallonië, en nu ook met Vlaanderen. We zijn heel blij met Flanders DC als gloednieuwe Hub, want er is sowieso al veel samenwerking tussen Zuid-Nederland en Vlaanderen op het gebied van duurzaamheid en circulariteit.
“Na drie dagen hard werken, weten deelnemers hoe ze hun product en/of dienst circulair kunnen ontwerpen, met een businessmodel en concrete next steps om dat te realiseren.”
Alle kandidaat-trainers nemen deel aan een CIRCO Track. Vervolgens krijgen ze een opleiding. Ze leren welke kennis ze moeten overdragen, hoe ze voor interactie zorgen, hoe ze bedrijven motiveren en welke vragen ze mogen verwachten. Tot slot geven ze zelf een Track met behulp van een ervaren Nederlandse trainer, waarna ze gecertificeerd zijn.
Anna Maria Cornelia De Gersem is de eerste Vlaamse trainer die we voor onze samenwerking met Flanders DC hebben opgeleid. De komende tijd wil Flanders DC haar pool van trainers verbreden om zoveel mogelijk draagvlak te creëren.
Flanders DC heeft al veel kennis over circulariteit, bijvoorbeeld op het vlak van mode en textiel (zie ons Close The Loop-platform, nvdr). Het is een beloftevolle Hub waarrond zich een heel lokaal ecosysteem kan vormen van kennisinstituten en sectororganisaties. Kortom: een structuur die leeft en waarin veel geleerd wordt. Flanders DC gaat niet enkel Tracks aanbieden, maar ook 'Classes'. Tijdens deze eendaagse workshops maken designers kennis met de ins en outs van circulair ontwerpen en de principes van de circulaire economie, en leren ze de CIRCO-methode toepassen in opdrachten.
We hebben nu 30 Hubs en boeken veel succes in onder meer Noordrijn-Westfalen – een gebied zo groot als Nederland waar we drie jaar geleden begonnen zijn. Onlangs heeft de regering van deze Duitse deelstaat gezegd dat 7% van alle maakbedrijven er met CIRCO getraind moet worden, omdat ze geloven dat de transitie dan écht zal beginnen.
Uit een onafhankelijke studie van de Duitse denktank Bertelsmann Stiftung blijkt dat 93% van de bedrijven die deelnamen aan een CIRCO Track hun kennis over circulair ontwerpen aanzienlijk had verbeterd. Zo’n 90% was tevreden tot zeer tevreden over de workshops. Bijna 50% van de deelnemers gaf aan dat de implementatie van circulaire producten en bedrijfsmodellen gemakkelijker was geworden, en meer dan een derde begon effectief circulaire projecten op te starten. Dit toont aan dat CIRCO Tracks de circulariteit bevorderen en dat we deelnemers succesvol ondersteunen.
In 2019 zijn we in Thailand begonnen. Daar hebben onze Hubs op amper een jaar tijd 100 bedrijven getraind in 10 sectoren, met maar liefst 20 trainers. Een tijdje geleden ben ik met de Thaise trainers mensen gaan opleiden in Vietnam.
“Producten worden zelden enkel in Nederland of in Vlaanderen gemaakt. Het is dus zaak om ketens internationaal op elkaar aan te sluiten.”
Het is een roerige tijd om overeind te blijven. Denk aan personeelstekort en de energiecrisis. Bedrijven zijn druk bezig met alledaagse zaken, en innoveren is iets dat je altijd kan uitstellen tot morgen. Dat begrijp ik wel, maar er zitten zoveel kansen in. Dankzij circulariteit kan je niet alleen efficiënter omgaan met materialen, en dus de grondstoffenschaarste het hoofd bieden, maar ook je verdienvermogen verbeteren, onder meer door langere relaties met je klanten aan te gaan. Er komt bovendien heel veel regulering op ons af, waar bedrijven sowieso aan zullen moeten voldoen.
Als je via Flanders DC de CIRCO-methodologie leert toepassen, kost het je relatief weinig tijd om een hele grote stap te zetten. Na een Track weet je wat circulariteit voor jou kan betekenen, en dan kan je nog kijken of je erin gaat investeren of niet. In het algemeen worden onze workshops gewaardeerd met minstens een 8/10. Bedrijven die meedoen, zijn dus duidelijk tevreden. In Nederland gaat 70% van deelnemers effectief aan de slag met wat uit hun Track komt.
Lees hier meer over de CIRCO Classes en Tracks van Flanders DC.
Dit najaar lanceert FlandersDC Circo Tracks in samenwerking met sectororganisaties. We richten ons op specifieke industrieën om de Tracks optimaal af te stemmen op de behoeften van jouw sector. Wil je als organisatie je leden ondersteunen in de overgang naar een circulaire economie, of wil je als bedrijf deelnemen aan een gespecialiseerde track? Heb je zelf interesse om Circo trainer te worden? Neem dan contact op met ines.depeuter@flandersdc.be en tom.suykerbuyk@flandersdc.be.
Versterk jouw design toolbox en maak deel uit van de circulaire toekomst! Of je nu een zelfstandige designer bent, werkt bij een designbureau of binnen een bedrijf of sectororganisatie, onze eerste CIRCO Class op 4 december in Antwerpen is jouw kans om circulair ontwerpen in de vingers te krijgen. Ontdek de kracht van circulaire economie en til je projecten naar een hoger niveau. Schrijf je nu in en zet de volgende stap in jouw professionele ontwikkeling met Flanders DC.
Check op onze site ook het nieuwe programma van Designing for Change.
Cookies opgeslagen