Op 7 september worden Muller Van Severen door Maison&Objet gehuldigd als Designer(s) of the year. Maison&Objet beloont hen voor een ‘decennium van innovatie waarbij de codes van het interieurdesign werden dooreengeschud’. Hun presentatie op de beurs is gebaseerd op de belangrijkste elementen van hun dagelijks leven: huis, werkplaats en tuin, met uiteraard een overzicht van hun producten. We bezochten hen in hun habitat, in Evergem bij Gent.

Hannes Van Severen en Fien Muller

Hannes Van Severen en Fien Muller

Het verhaal van Muller Van Severen begint in 2011. Als koppel delen ze leven, huis en atelier. In het atelier heeft ieder zijn deel. Hannes, als beeldhouwer, transformeert objecten. Fien, ook opgeleid als beeldhouwer en fotograaf, is vooral gekend als fotografe. Maar er is een duidelijke link in hun werk. Beiden creëren landschappen, installaties, tasten de ruimte af. En er is de wil om samen gebruiksvoorwerpen te maken. Dan komt er een uitnodiging van Veerle Wenes van galerie Valerie Traan in Antwerpen om samen tentoon te stellen.

Frame, Muller Van Severen

Frame, Muller Van Severen

Beiden afstammend uit artistieke families delen ze een interesse in designklassiekers, zonder echt mee te zijn in de designwereld, met de jongste designtrends. Als kunstenaars voelen ze zich verlamd door de vele mogelijkheden binnen de beeldende kunst. De begrenzingen waartoe design hen verplicht, kennen ze niet. Het feit dat functionaliteit hen beperkingen oplegt, voelen ze zelf aan als een grote vrijheid. Er wordt iets toegevoegd.

Bij Valerie Traan presenteren ze in 2011 samen een installatie, A Furniture Project. Muur, vloer en plafond verbinden ze met hun objecten. De transparantie van dit alles accentueert hun aanwezigheid in de ruimte. Objecten verdwijnen en verschijnen. Hoewel deze expo oorspronkelijk bedoeld was als een eenmalig iets, geeft het hen zo’n bevredigend gevoel dat ze besluiten om samen verder te werken. Is er vandaag iets veranderd in hun manier van werken als designers? Nog steeds starten ze hun ontwerpen met tekeningen. Ze beeldhouwen een ruimte.

A Furniture Project, Muller Van Severen, Valerie Traan

A Furniture Project, Muller Van Severen, Valerie Traan

Hannes en Fien zijn Veerle heel dankbaar voor de carte blanche die ze van haar gekregen hebben. Later, met Valerie Objects, kregen sommige objecten ook een commerciëler en een meer toegankelijk karakter. Maar ze willen niet vastzitten aan één persoon, daarom werken ze ook met internationale galeries. Recent is er de samenwerking met de Tim Van Laere Gallery in Antwerpen. Ze moesten er een werk gaan leveren, er volgde een goede babbel, en… Een vraag van Veerle of van Tim zal ook geheel verschillend zijn. Ze zien dit zelf niet als concurrentie, het creëert gewoon nieuwe perspectieven.

Gedurende enkele jaren werkten Muller Van Severen aan interieurprojecten zoals voor Camper en het SMAK in Gent. Het annuleren van het VRT-project voor het herinrichten van het gebouw omwille van budgettaire redenen was een teleurstelling. De jongste jaren focussen ze zich eerder op nieuwe objecten voor grote internationale merken. Ze worden zelf gecontacteerd door deze bedrijven. Al hebben ze bij Hay zelf de eerste stap gezet, nadat ze gehoord hadden dat er interesse was in hun design.

Vooral in de Scandinavische landen is hun werk erg in trek. Vandaar de samenwerkingen met Hay, Kvadrat en Reform, maar ook elders slaat het aan.

Merken als CC Tapis, Wallpaper of Bitossi contacteren hen. Waarom komen deze bedrijven naar hen toe? De eigen identiteit is uiterst belangrijk, namelijk op een eenvoudige manier dingen oplossen. Hoe geef je een metaalplaat een functie? Door ze open te snijden suggereer je een raam. De Frame-collectie krijgt een functie als spiegel of lamp. Ontwerpen zijn eerlijk, verstaanbaar, direct. Niets wordt verstopt.

Ceiling Lamps, Muller Van Severen

Ceiling Lamps, Muller Van Severen

Kenmerkend is het kleur- en materiaalgebruik. De gebruikte materialen zijn eerlijk: leder, koper, staal, marmer. Maar ook polyethyleen is een dankbaar materiaal. Liefst werken ze samen met lokale ambachtslui en ateliers. Kleuren willen ze laten doordringen tot in de kern van het object. De verven worden in textuurlagen aangebracht, waardoor de ontwerpen een natuurlijke uitstraling krijgen. Email geeft hetzelfde effect. Kleur wordt soms vooraf bepaald, soms achteraf. Hun keuze is een evidentie, een soort instinct, wars van alle trends.

Graag zouden ze meer tijd besteden aan het zoeken en experimenteren met nieuwe materialen, maar daar rest weinig tijd voor. Nu zijn het eerder opportuniteiten die ze op hun weg tegenkomen om nieuwe materialen te verkennen, zoals een eerste contact met de Emaillerie Belge (in het kader van de Belgium is Design-tentoonstelling Belgian Matters in 2016), met marmer bij Van Den Weghe of keramiek van Bitossi.

Er is niet echt een verschil in het ontwerpproces voor industriële producten en voor galeriewerk.

Fien vertrekt vanuit tekeningen. Hannes ontwerp ook op de computer. Maar uiteindelijk worden er nog steeds maquettes gemaakt in papier, karton of klei. Toen de vraag van Bitossi kwam om een vaas te ontwerpen, knipten ze een massa vormen in A4-papier. De grenzen van het project werden bepaald, de sterkste vormen werden geselecteerd. Bij een grote productie moet er ook rekening worden gehouden met aspecten zoals transport. Het belangrijkste is dat het uiteindelijke resultaat een eigenheid heeft die zowel Muller Van Severen als voor bijvoorbeeld Hay typeert. Je creëert voor jezelf, maar ook voor anderen.

Arcs Trolley/Mirror, Muller Van Severen voor Hay

Arcs Trolley/Mirror, Muller Van Severen voor Hay

Muller Van Severen ontvangen een award en krijgen een expo op Maison&Objet. Daarmee willen ze vooral een groter publiek aantrekken. Ze tonen zowel unica, die bij het groter publiek minder gekend zijn, als de gekende producten voor de grotere merken. Een dergelijke award is ook een bevestiging voor henzelf. Als ontwerper leef je toch steeds met een zekere onzekerheid. Awards zijn een beloning. Ook het feit dat je voor een bedrijf als Hay mag ontwerpen is een kantelpunt in je carrière. Je ontwerpt niet langer voor één soort publiek. Je maakt een product dat voor iedereen betaalbaar is.

Volgens Muller Van Severen is er op beurzen dikwijls eenheidsworst te zien. Er wordt meer en meer gekopieerd. Toch valt het op dat grote labels steeds een groot belang hechten aan creativiteit.

Op de vraag of ze willen groeien, komt het antwoord dat ze zeker niet met heel veel personeel willen werken. Ze kunnen ook moeilijk delegeren. In feite zijn ze op retraite in hun eigen wereld. Dat willen ze ook duidelijk maken door hun presentatie op Maison&Objet. Oasis is als installatie een weerspiegeling van hun leefwereld. Het is een kamer met drie ingangen en drie eilanden. De gang ertussen is geïnspireerd op de weg in hun tuin. De oase weerspiegelt de rust die ze thuis vinden, hun universum, een beetje afgescheiden van de wereld. Fien en Hannes gaan graag naar de stad, die vlakbij is, maar zouden er niet kunnen werken. Je moet je kunnen isoleren om vrij te denken.

Stand Muller Van Severen, Maison&Objet

Stand Muller Van Severen, Maison&Objet

Tot slot vragen we hen wat Belgisch design is en hoe ze zichzelf kaderen. Typisch Belgisch is het feit dat Belgisch design niet echt een identiteit heeft. Als er dan toch naar een identiteit gezocht moet worden, dan toch het surrealisme. We leven in het land van Magritte. Dat zat ook al in het vroegere werk van Hannes met de getransformeerde kasten. De Frame-collectie bijvoorbeeld refereert op een poëtische wijze naar een raam, wat toch ook een vorm van surrealisme is.


Maison&Objet loopt van 7 tot 11 september in het Parc des expositions Paris Nord Villepinte. Meer lees je over hun award op de site van Maison&Objet. Je vindt er ook een masterclass met Muller Van Severen.

Bekijk ook onze video met Muller Van Severen.